Αυτή ήταν πάντα η Τουρκία

του Άρη Δούμπου

Αυτή τη βδομάδα έχω κάνει μία μεγάλη αλλαγή στη ζωή μου· ενεργοποίησα την τηλεόραση του σπιτιού μου. Δεν κάνω πλάκα. Είμαι από εκείνους, που όταν οι γύρω τους μιλάνε με άνεση για τον Ντάνο και το survivor, αυτοί δεν γνωρίζουν ούτε τα στοιχειώδη για να πάρουν μέρος στη συζήτηση. Αφορμή ήταν βασικά, η επιθυμία μου να παρακολουθήσω το σκάνδαλο της Novartis, αλλά η έναρξη του τελευταίου συνέπεσε και με το περιστατικό των Ιμίων με την ηθελημένη πρόσκρουση της τουρκικής ακταιωρού στο ελληνικό σκάφος του Λιμενικού Σώματος.

Και έτσι τι έμαθα; Ότι στα Ίμια – άκουσον άκουσον – υπάρχει πρόβλημα! Βέβαια, λίγο αργά το καταλάβαμε. Ξέρετε, το πρόβλημα στη συγκεκριμένη περιοχή, υφίσταται εδώ και κάτι παραπάνω από 22 χρόνια. Η ελληνική πλευρά είναι που το έχει αφήσει στο πίσω μέρος του μυαλού της. Και να που ξαναεμφανίζεται.

Πώς οδηγηθήκαμε όμως, σε αυτή τη νέα πράξη της τουρκικής επιθετικότητας; Αυτή είναι η Τουρκία και ιδιαιτέρως η Τουρκία του Ερντογάν. Όποτε νιώθει την ανασφάλεια των εσωτερικών ή εξωτερικών κρίσεων, τις εξωτερικεύει σε άλλο μέτωπο. Δεν έχει αλλάξει τη στάση της.

Η Τουρκία αυτή την περίοδο βρίσκεται και πάλι μπλεγμένη σε εμπόλεμη κατάσταση στη Συρία. Δεν ξέρω πως ανέμενε πραγματικά την εξέλιξη αυτών της των επιχειρήσεων, ωστόσο, όταν τα πρώτα πτώματα, από έναν πόλεμο εκτός της επικράτειάς σου, επιστρέφουν, ενώ ταυτόχρονα η κουρδική πλευρά γεμίζει το διαδίκτυο με επιτυχημένες βολές της εναντίον σου, τότε αρχίζουν τα δύσκολα για την πολιτική ηγεσία. Η Τουρκία επίσης, ανησυχεί ότι όσο η ίδια βρίσκεται με το βλέμμα στραμμένο στο Αφρίν, Κύπρος και Ελλάδα μπορούν να τη φέρουν μπροστά σε τετελεσμένη κατάσταση σε ό,τι αφορά τα κοιτάσματα αερίου στην ΑΟΖ της πρώτης. Η πρόσφατη δήλωση του Αρχηγού των τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων, περί ικανότητας εμπλοκής σε διαφορά μέτωπα, ήταν ένα σαφέστατο μήνυμα προς αυτή την κατεύθυνση.

Το σημαντικότερο όμως ζήτημα στην παρούσα κατάσταση είναι ότι ο χαρακτήρας του Ερντογάν σε συνδυασμό με καταστάσεις όπου η ένταση κλιμακώνεται (όπως το τελευταίο στα Ίμια), δημιουργεί συνθήκες πρόκλησης ατυχήματος. Μία λανθασμένη εκτίμηση, μία παρανόηση ή ένας λάθος χειρισμός κάτω από παρόμοιες καταστάσεις, δεν είναι και πολύ δύσκολο να οδηγήσουν σε κατάσταση κρίσης. Κάτι τέτοιο άλλωστε, δεν είναι κρυφό ότι αποτελεί αντικειμενικό σκοπό της Τουρκίας.

Από τη δικιά μας πλευρά πάλι, η αντίδραση κρίνεται μάλλον ανώριμη, για να μη χρησιμοποιήσω κάποιον άλλα, βαρύτερο χαρακτηρισμό. Το να γίνεται τέτοια πρόκληση και οι δηλώσεις μας να είναι: «παρακολουθούμε την κατάσταση», «το περιστατικό είναι απαράδεκτο», «η Τουρκία δείχνει θρασυδειλία», καταντά γραφικό. Το πόσο αποτελεσματικό είναι δε, το καταλάβαμε και με την τελευταία «κρουαζιέρα» του «Barbaros» στα ανοιχτά του Σουνίου. Το έχουμε ξαναγράψει πολλές φορές: η στρατηγική του κατευνασμού του αντιπάλου είναι επικίνδυνη, διότι εκπέμπει μηνύματα αδυναμίας από την πλευρά του αδύναμου και τον κάνει να φαντάζει ιδανικό θήραμα.

Συμπέρασμα: Όταν ο μπούλης της γειτονιάς σου στην «πέφτει», αν δεν έχεις τίποτα άλλο να κάνεις, τουλάχιστον βάλε τις φωνές! Δηλαδή, η Ελλάδα (μαζί με την Κύπρο) πρέπει άμεσα να κινηθεί σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του δυτικού κόσμου και να επισημάνει ότι το πρόβλημα δεν αφορά μόνο στη γειτονία της χώρας με έναν διαπιστωμένα προβληματικό γείτονα, αλλά σύντομα πρόκειται να χτυπήσει και την πόρτα της Ευρώπης. Μάλιστα για την τελευταία, πρέπει να επισημάνει το σημείο που την πονάει περισσότερο: την οικονομία.

Τα αποθέματα φυσικού αερίου στην κυπριακή ΑΟΖ, θα αυξήσουν την προσφορά προς την Ευρώπη και επομένως, θα βοηθήσουν την οικονομία της. Όσο η Τουρκία – η οποία σημειωτέον παρενοχλεί τα τουρκικά πλοία που δραστηριοποιούνται στην περιοχή, αλλά φυσικά όχι τα αμερικανικά, ισραηλινά ή γαλλικά  – δημιουργεί προβλήματα με στόχο να μπει στο τραπέζι της μοιρασιάς, η Ευρώπη θα βγαίνει οικονομικά χαμένη.

Σε ό,τι αφορά στο ΝΑΤΟ, που δεν πρόκειται να κάνει κάτι παραπάνω από το να παρακολουθεί τις εξελίξεις, καλώς η Ελλάδα προέβη σε άμεση ενημέρωσή του επί του συμβάντος, ωστόσο, αν η Ελλάδα θέλει να ισχυροποιηθεί μέσα στη συμμαχία, θα πρέπει να αναβαθμίσει ξεκάθαρα το ρόλο και την παρουσία της μέσα σε αυτό.

Τέλος, θα ήθελα να κλείσω με ένα ερώτημα. Προ ημερών, είδα ανθρώπους να ζώνονται τα άρματα, να φορούν τους πράσινους του μπερέδες τους και τη στολή του Μακεδονομάχου και να φωνάζουν στους δρόμους. Είδα κάποιους από αυτούς να καλπάζουν στα άλογα και όλα αυτά για το (καθόλου ασήμαντο) ζήτημα της ονομασίας των Σκοπίων. Για τις τόσες παραβιάσεις των εναέριου και θαλάσσιου εθνικού μας χώρου ή έστω για το τελευταίο περιστατικό των Ιμίων, θα γίνει τίποτα ή να πάω για χαρταετό;

 

Άρης Δούμπος

(www.twitter.com/aris_dou)