Στην τελευταία μου τοποθέτηση πριν από λίγες ημέρες, είχα επισημάνει τη σοβαρότητα και το ευχάριστο της χρονικής συγκυρίας για την επίσκεψη του κ. Τσίπρα στον Πρόεδρο των ΗΠΑ, θέτοντας παράλληλα το πλαίσιο των στοχεύσεων μέσα στο οποίο – κατά τη γνώμη μου πάντα – θα έπρεπε να κινηθεί.
Θεωρώ πως έχοντας περάσει, κάτι παραπάνω από 10 ημέρες από τη συγκεκριμένη επίσκεψη, ο χρόνος είναι κατάλληλος για μια πρώτη αποτίμηση αυτής. Καταρχήν, είναι δεδομένο ότι είτε μιλάμε για «άδεια χέρια» είτε για «γεμάτα χέρια», μόνο το μέλλον μπορεί να μας αποδείξει τι πραγματικά επετεύχθη στη συνάντηση αυτή. Άλλωστε, και στο παρελθόν πραγματοποιήθηκαν ανάλογες ανταλλαγές επισκέψεων, ωστόσο, λίγα χειροπιαστά πράγματα προέκυψαν από αυτές.
Σίγουρο πάντως είναι, ότι ο Έλληνας Πρωθυπουργός πήγε και έδωσε τα διαπιστευτήριά του στον Αμερικανό Πρόεδρο ως προς τον Βορειοατλαντικό προσανατολισμό της χώρας μας. Και αυτό είναι πολύ σημαντικό, καθώς αν κοιτάξουμε δύο χρόνια πριν, καθόλου βέβαιος δεν ήταν αυτός ο προσανατολισμός… Επίσης, πρέπει να τονιστεί ότι και οι ΗΠΑ, αναβάθμισαν της επίσκεψη του Έλληνα Πρωθυπουργού, στον οποίο παρείχαν όλες τις τιμές. Έχουμε τονίσει, ότι τα ζητήματα κύρους είναι πολύ σοβαρά στη διεθνοπολιτική σκακιέρα.
Τον μεγάλο γδούπο προκάλεσε βεβαίως, η δια στόματος Τραμπ ανακοίνωση για τη συμφωνία αναβάθμισης των F-16. Είναι πολύ σημαντικό που το αναφέρει ο ίδιος ο Αμερικανός Πρόεδρος αυτό, δηλώνοντας έτσι και την χαρά του, ενώ παράλληλα – κακά τα ψέματα – είναι και ένα πρόγραμμα απαραίτητο για την Ελλάδα. Απλώς, πρέπει οι όροι του προγράμματος να τεθούν σε ένα τέτοιο πλαίσιο ώστε να μη γίνουν «αγχόνη» για την ελληνική οικονομία. Εκτιμώ ότι στα ποσά που έχουν ακουστεί εκατέρωθεν, δεν είναι ακόμα καιρός να δώσουμε ιδιαίτερη σημασία, καθώς σε τέτοιου είδους συμφωνίες, οι παράγοντες που εμπλέκονται είναι πολλοί. Επομένως, αν δεν πάμε σε οριστική συμφωνία με υπογραφές, δεν χρειάζεται να πούμε κάτι περαιτέρω.
Το ερώτημα τελικά όμως, είναι περί του τι είδους βοήθεια μπορούμε εμείς πλέον να αναμένουμε από τις ΗΠΑ. Φυσικά, δεν νομίζω ότι υπάρχει κανείς που να πιστεύει ότι ο Τραμπ θα στείλει χρήματα στην Ελλάδα και θα πει «πάρε σύμμαχέ μου να ξεπληρώσεις». Αυτό ούτε θέλει ούτε και μπορεί να το κάνει. Μπορεί ωστόσο, να ασκήσει επιρροή στο ΔΝΤ για τον τρόπο χειρισμού της Ελλάδας. Έχει λόγο; Ναι, αρκεί και εμείς να δείξουμε ότι ξέρουμε τι θέλει και να του γνωστοποιήσουμε ότι στην κατάστασή μας, ζητάμε δυνατά deal. Φυσικά και ο σύμμαχος έχει άλλη αντιμετώπιση, αλλά το deal πρέπει να είναι αντικειμενικά θετικό για την Ελλάδα.
Δύο παράγοντες θα παίξουν λογικά, στο deal. Ο ένας είναι η βάση τη Σούδας, που αποκτά όλο και μεγαλύτερη αξία για τις ΗΠΑ, λόγω ακριβώς της θέσης της σε σχέση με τον προβληματικό χώρο της Μέσης Ανατολής. Ο δεύτερος είναι η ενέργεια, ζήτημα πάνω στον οποίο ΕΕ και ΗΠΑ έχουν ιδιαίτερη ευαισθησία και αποτελεί και έναν επιπλέον μοχλό ανάσχεσης της Ρωσίας. Εκεί πρέπει να δούμε σκληρή και ενιαία εθνική στάση.
Ας πάμε όμως στο ζήτημα του Κιρκούκ. Οι Κούρδοι, όφειλαν και να γνωρίζουν και να προετοιμαστούν κατάλληλα, διότι είχε επισημανθεί από πολλές μεριές ότι όταν το Ισλαμικό Κράτος θα εκδιωχθεί από την περιοχή, τα όπλα θα στραφούν εναντίον τους. Τα πλούσια κοιτάσματα πετρελαίου της περιοχής του Κιρκούκ, ήταν δεδομένο ότι κανένας ισχυρότερος παράγοντας δεν θα τα άφηνε «πεσκέσι» και μάλιστα σε μια αναδυόμενη οντότητα.
Το αποτέλεσμα ήταν μέσα σε λίγες ώρες, οι Κούρδοι να χάσουν μια περιοχή την οποία έλεγχαν από το 2014. Αυτό που ακολούθησε ήταν ένας σφοδρός καταλογισμός από τη μεριά της κουρδικής αντιπολίτευσης προς τη κυβερνητική παράταξη, για την ήττα και η γενική εντύπωση ότι τελικά, το δημοψήφισμα της 25ης Σεπτεμβρίου ήταν ένα φιάσκο.
Στην περίπτωση αυτή όμως, γεννάται ένα άλλο ερώτημα: Μας συμφέρει εμάς ως Ελλάδα, η άμεση λήξη του ζητήματος με τη δημιουργία του Κουρδικού κράτους στη συγκεκριμένη περιοχή. Κατά τη γνώμη μου, όχι ακόμα και εξηγώ:
Τον εισέλθουμε άμεσα σε μια διαδικασία δημιουργίας του Κουρδικού κράτους, θα επιφέρει άμεσα ένα ισχυρό χτύπημα στο κύρος της Τουρκίας, η ηγεσία της οποίας έχει μάθει τέτοια ζητήματα να εξωτερικεύει στην προσπάθειά της να αποδείξει ότι είναι μία αναδυόμενη, ηγεμονική σε περιφερειακό επίπεδο, δύναμη. Και υπάρχουν μέτωπα που εκτιμώ ότι στην παρούσα χρονική περίοδο δεν μας συμφέρει να ανοίξουν…
Επομένως, κατά την προσωπική μου πάντα άποψη, θεωρώ ότι μας συμφέρει η διατήρηση του κουρδικού ζητήματος σε «θερμό» επίπεδο, ώστε να μην επιτρέπει στην γείτονά μας να αποτραβήξει το βλέμμα της από το ζήτημα αυτό. Με τον τρόπο αυτό, η χώρα μας θα κερδίζει χρόνο στην προσπάθειά της για ανάπτυξη, συμμαχίες, αναβάθμιση της σκληρής της ισχύος κ.ο.κ.
Άρης Δούμπος
(www.twitter.com/aris_dou)
