Η αλήθεια είναι ότι το μεγαλύτερο ζήτημα αυτές τις ημέρες, είναι η απόφαση του Τραμπ για την Ιερουσαλήμ, ωστόσο, ομολογώ ότι για την επίσκεψη του Τούρκου Προέδρου στην Ελλάδα, είχα (και συνεχίζω να έχω) πολύ μεγάλη ανησυχία, η οποία οφείλεται στην προσωπική μου εκτίμηση ότι η χρονική περίοδος που αυτή πραγματοποιείται, δεν είναι – από πολλές απόψεις – η καταλληλότερη, αλλά και στην πεποίθηση ότι δεν έχει πραγματοποιηθεί (από την ελληνική πλευρά) κατάλληλη προετοιμασία ούτε για τις συζητήσεις ούτε και για την αντιμετώπιση ενδεχόμενων προκλήσεων της τουρκικής πλευράς. Για αυτό και σήμερα θα ασχοληθούμε με το συγκεκριμένο θέμα.
Φυσικά, πρώτος εγώ εύχομαι όλα να πάνε καλά, ωστόσο, μέχρι την ώρα που θα δω τον Τούρκο Πρόεδρο να εγκαταλείπει τη χώρα, δεν πρόκειται να ηρεμήσω, ειδικά όταν γνωρίζω ότι την Παρασκευή το πρόγραμμά του συνεχίζεται με εκδηλώσεις στην Κομοτηνή.
Θέλω όμως σήμερα να καταγράψω τις πρώτες μου εντυπώσεις (και όχι την αποτίμησή μου) από την 1η ημέρα της επίσημης επίσκεψης του κ. Ερντογάν στη χλωρα μας. Μιας επίσκεψης, της οποίας η αρχική συνάντηση με τον ΠτΔ με απογοήτευσε (για να χρησιμοποιήσω κόσμιες εκφράσεις…). Παρακολουθούσα τον Έλληνα Πρόεδρο, καθισμένο ή καλύτερα «μαζεμένο» στην άκρη του καναπέ του Μεγάρου του, να μιλάει στον ομόλογό του, χωρίς να τον κοιτάζει συχνά στα μάτια και να αναφέρεται κάθε λίγο και λιγάκι στους κανόνες του Διεθνούς Δίκαιου. Μια προσωποποίηση της (καταδικασμένης) στρατηγικής επιλογής του κατευνασμού, την οποία για χρόνια ακολουθεί η χώρα. Από την άλλη, ο Τούρκος Πρόεδρος βλοσυρός, με ύφος και στάση που εκπέμπει την ισχύ που θεωρεί ότι διαχειρίζεται στην παρούσα χρονική περίοδο, να παρακολουθεί τον ομόλογό του ατάραχος.
Και πώς να ταραχθεί; Ο Ερντογάν, έχει κάνει την τουρκική δικαιοσύνη, όργανο της εκτελεστικής εξουσίας της χώρας. Έχει φυλακίσει ή εξοντώσει ένα τεράστιο αριθμό πολιτικών του αντιπάλων. Συλλαμβάνει και φυλακίζει ξένους πολίτες, με βαρύτατες κατηγορίες, με σκοπό να εκβιάζει άλλες χώρες να εκδώσουν πολιτικούς του αντιπάλους που έχουν βρει καταφύγιο εκεί. Δύο φορές φέτος, κατά τη διάρκεια επισκέψεών του στις ΗΠΑ, οι μπράβοι του έδειραν διαδηλωτές. Σοβαρά τώρα: Πιστεύει κανείς ότι ο Ερντογάν ενδιαφέρεται για το Διεθνές Δίκαιο (ΔΔ) ή τις αρχές του Δυτικού κόσμου;
Και εντάξει, θα αναφέρεις το ΔΔ μία φορά, γιατί αποτελεί σημαντικό πυλώνα στις σχέσεις μεταξύ των κρατών. Άντε και μία δεύτερη, ως βασικό παράγοντα για την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας προς την ΕΕ. Αλλά ως εκεί! Είμαστε η χώρα που γέννησε τον Θουκυδίδη· αυτόν που δίδαξε τον κόσμο ότι τέτοιοι κανόνες (δικαίου), ουδέποτε εμπόδισαν τους ισχυρούς να υλοποιήσουν όσα τους επιτρέπει η δύναμή τους και τους αδύναμους να υποστούν όσα τους επιβάλλει η αδυναμία τους, και θα σταθούμε για τόση ώρα στο ΔΔ;;;!
Πλήρως αποτυχημένη λοιπόν (κατά την προσωπική μου πάντα άποψη), η πρώτη επίσκεψη. Στη συνέχεια, ο Τούρκος Πρόεδρος επισκέφθηκε το Μέγαρο Μαξίμου. Εκεί, είδαμε τον Έλληνα Πρωθυπουργό, πάντα άνετο (σε υπερβολικό ίσως σημείο, για τέτοιο επίπεδο συνομιλιών) και με ύφος «είμαι αυτός που πριν λίγες μέρες ήμουν παρέα με τον Πλανητάρχη και όχι για 20 λεπτά, σαν κάτι άλλους…», να μη δείχνει καθόλου επηρεασμένος από τις πρόσφατες δηλώσεις Ερντογάν στον κ. Παπαχελά, να μένει στα θέματα της ατζέντας και να εκτοξεύει και κάποιες ευθείες βολές, στα σημεία που είχε προσχεδιάσει (π.χ. για τη θρησκευτική ελευθερία στην Ελλάδα).
Εκεί, ο Τούρκος Πρόεδρος παρουσιάστηκε αρκετά πιο μετριοπαθής και με μεγάλη δόση σεβασμού προς τον – κατά πολύ νεότερό του – Έλληνα Πρωθυπουργό. Θετικό θα λέγαμε το πρόσημο για τη δεύτερη επίσκεψη. Ωστόσο, η πραγματική πρόκληση για τη χώρα, έρχεται κατά τη διάρκεια της δεύτερης μέρας της επίσκεψης του κ. Ερντογάν. Αυτή η ημέρα είναι που καθιστά τη συγκεκριμένη επίσκεψη ως «υψηλού ρίσκου».
Ήδη, κατά τη διάρκεια της συνομιλίας του με τον ΠτΔ, ο κ. Ερντογάν είπε ότι υπάρχουν επίσημες αναφορές σε διεθνές επίπεδο ότι η ελληνική μουσουλμανική μειονότητα χαρακτηρίζεται και ως «τουρκική». Εδώ γεννιούνται οι πραγματικές προκλήσεις για την ελληνική πολιτική ηγεσία. Τι θα γίνει για παράδειγμα, αν κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, ο Τούρκος Πρόεδρος μιλήσει για κάτι τέτοιο ή για τα σύνορα της καρδιάς του ή ακόμα περισσότερο, αν κάνει καμιά αναφορά για τη «μητέρα πατρίδα» που δεν ξεχνάει τα «παιδιά» της;
Υπάρχει σχέδιο αντιμετώπισης μιας τέτοιας κρίσης ή θα οδηγηθούμε σε κανένα «βατερλώ», το οποίο μάλιστα εμείς θα έχουμε προκαλέσει;
Άρης Δούμπος
(www.twitter.com/aris_dou)
