Γεωπάρκο Βίκου: Ενας αναξιοποίητος “θησαυρός”

Σημαντικό «εργαλείο» για την τουριστική και οικονομική ανάπτυξη του Ζαγορίου, πάντα με  γνώμονα την προστασία του περιβάλλοντος, μπορεί να αποτελέσει το ΓΕΩΠΑΡΚΟ Βίκου-Αώου, εφόσον «αγκαλιαστεί» και αξιοποιηθεί από την τοπική κοινωνία, τους επιχειρηματίες και την τοπική αυτοδιοίκηση.
Αυτό τονίστηκε κατά την παρουσίαση του Γεωπάρκου, στην αρχή της χθεσινής συνεδρίασης του Δημοτικού Συμβουλίου Ζαγορίου, τόσο από εκπροσώπους της «ΗΠΕΙΡΟΣ Α.Ε», όσο και από τον Δήμαρχο και τις παρατάξεις της μειοψηφίας.
Με τη συμμετοχή εκπροσώπων φορέων και κατοίκων του Ζαγορίου ο Διευθυντής της «Ήπειρος Α.Ε» Γεράσιμος Παπαηλίας και οι, Χαρητάκης Παπαϊωάννου, Βιολόγος και Γεωργία Κιτσάκη, Ιστορικός-Αρχαιολόγος, παρουσίασαν το ρόλο του Γεωπάρκου ως μέλους του Ευρωπαϊκού και του Παγκόσμιου Δικτύου Γεωπάρκων της Unesco, αλλά και την σημερινή κατάσταση, τα προβλήματα στην λειτουργία και τον τρόπο διαχείρισής του.
Η κ. Κιτσάκη παρέδωσε στον Δήμαρχο Ζαγορίου Βασίλη Σπύρου το σχετικό Πιστοποιητικό για την θετική επαναξιολόγηση (το Σεπτέμβριο του 2016 και για 4 χρόνια, μετά την αρχική ένταξη το 2010) του Γεωπάρκου από την Unesco. Τα στελέχη της «Ήπειρος» καλωσόρισε ο Δήμαρχος Βασίλης Σπύρου χαρακτηρίζοντας ως πολύ σημαντικό το γεγονός της θετικής επαναξιολόγησης του Γεωπάρκου και την διατήρηση του στο Ευρωπαϊκό και Παγκόσμιο Δίκτυο της Unesco.

«Εκμεταλλευτείτε το brand name Unesco –Γεωπάρκο»
«Συζητάμε για ένα “θησαυρό” που έχει το Ζαγόρι μαζί με την Κόνιτσα, και λέγεται Γεωπάρκο», είπε ο κ. Παπαηλίας και το συνέδεσε με την προσπάθεια του Δήμου να ενταχθεί συνολικά το Ζαγόρι στα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της Unesco, ως Πολιτιστικό Τοπίο.
«Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το Γεωπάρκο ως εφαλτήριο για την επίτευξη αυτού του στόχου», σημείωσε ο Διευθυντής της «Ήπειρος Α.Ε», τονίζοντας χαρακτηριστικά «εκμεταλλευτείτε το brand name Unesco –Γεωπάρκο» αφού, εκτός των άλλων,  μπορεί να βοηθήσει και στον τουριστικό τομέα τους κατοίκους και τις επιχειρήσεις της περιοχής, αρκεί να το γνωρίσουν και να το στηρίξουν όλοι.
«Ήρθαμε να ζητήσουμε τη βοήθεια σας για να γίνει γνωστό παντού» είπε ο κ. Παπαηλίας και ανέφερε την περσινή επίσκεψη εκπροσώπων από άλλα Γεωπάρκα της Ευρώπης οι οποίοι ήθελαν να διαπιστώσουν από κοντά πόσο το «αγκάλιασαν» οι κάτοικοι και οι φορείς.
Επειδή το Γεωπάρκο δεν είναι κάποιο νομικό πρόσωπο, αλλά μια ιδέα και ένα σήμα της  Unesco, για  να μπορεί να επιχορηγείται ή να μετέχει σε Κοινοτικά προγράμματα, να έχει δικούς του πόρους, ο κ. Παπαηλίας κάλεσε τους Δήμους Ζαγορίου και Κόνιτσας, στα όρια των οποίων εκτείνεται το Γεωπάρκο να στηρίξουν οικονομικά τη λειτουργία και δράση του με ένα μικρό, σχετικά, ποσό ετησίως (3.000 ευρώ), προκειμένου να μπορεί να καλύψει έξοδα συνεδρίων, ημερίδων και άλλων δράσεων. Τα τελευταία έξι χρόνια στηρίζεται οικονομικά από την Περιφέρεια Ηπείρου για την προβολή  του και όχι μόνο.
Επίσης, ο Διευθυντής της «Ήπειρος Α.Ε» κάλεσε και επιχειρηματίες της περιοχής να συνδράμουν με χορηγίες και δωρεές την όλη προσπάθεια.
Σύμφωνα με τον Χαρητάκη Παπαϊωάννου σύντομα θα τοποθετηθούν, σε συνεργασία με την Περιφέρεια,  πινακίδες πιστοποίησης του Γεωπάρκου, θα εκδοθούν οδηγοί με χάρτες και εφαρμογή διαθέσιμη για κινητά τηλέφωνα και άλλες δράσεις ενημέρωσης και προβολής.
Από την πλευρά της η κ. Κιτσάκη επέμεινε στην ανάγκη να γίνει υπόθεση όλων των κατοίκων το Γεωπάρκο, δεδομένου ότι εκτός των άλλων μπορεί να αναπτυχθεί και ο γεωτουρισμός.

Αναγκαία τα κέντρα πληροφόρησης 
Και οι τρεις εκπρόσωποι της «Ήπειρος Α.Ε» στάθηκαν ιδιαίτερα στην ανάγκη να λειτουργήσουν  Κέντρα Πληροφόρησης, εκτός από το Πάπιγκο (που υπολειτουργεί) και την Κλειδωνιά (για την Κόνιτσα) και στο Κεντρικό Ζαγόρι ή στην περιοχή της Τύμφης.
Στο Μεγάλο Πάπιγκο λειτουργεί το κέντρο πληροφόρησης  του Γεωπάρκου και στο Μικρό Πάπιγκο -στο πρώην κέντρο πληροφόρησης του WWF Ελλάς- του Φορέα Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου αλλά χωρίς το αναγκαίο προσωπικό στο πρώτο.
Ο κ. Παπαηλίας κάλεσε το Δήμο Ζαγορίου να διαθέσει κτίριο στην Δ.Ε Κεντρικού Ζαγορίου ή Τύμφης για να επιδιωχθεί η ένταξη της διαμόρφωσης του σε κέντρο ενημέρωσης μέσα από το νέο πρόγραμμα LEADER σε συνεργασία με τον Φορέα του Εθνικού Πάρκου, αφού το Γεωπάρκο δεν δύναται να ενταχθεί.
Στόχος να εξευρεθεί το προσωπικό για να λειτουργούν αυτά τα κέντρα όσο το δυνατόν περισσότερες ημέρες το χρόνο. Τα κέντρα ενημέρωσης είναι σημαντικά στην αξιολόγηση που γίνεται κάθε τέσσερα χρόνια από την Unesco, όπως σημείωσε η κ. Κιτσάκη, καθώς και αν οι πολίτες γνωρίζουν για το Γεωπάρκο.
Παρά τα προβλήματα και τη γραφειοκρατία, όπως ανέφερε  ο Δήμαρχος Βασίλης Σπύρου, ο Δήμος θα σταθεί  θετικά στο αίτημα και, σε ότι αφορά τα κέντρα ενημέρωσης θα επιδιωχθεί συνεργασία με τον Φορέα του Εθνικού Πάρκου για να δοθεί λύση.
Το Γεωπάρκο παίζει πολύ σημαντικό ρόλο, «το Ζαγόρι έχει ένα θείο δώρο», είπε χαρακτηριστικά ο Δήμαρχος  εξηγώντας ταυτόχρονα ότι υπάρχουν διακριτοί ρόλοι ανάμεσα στο Εθνικό πάρκο και το Γεωπάρκο, αφού το πρώτο έχει θεσμοθετηθεί από το υπουργείο Περιβάλλοντος, γνωμοδοτεί, αποφασίζει, χρηματοδοτείται και διαχειρίζεται τα ζητήματα σε ευρύτερη περιοχή, (όλο το Ζαγόρι). Αντίθετα, το Γεωπάρκο εκτείνεται σε τμήμα του Ζαγορίου (Δ.Ε Κεντρικού Ζαγορίου, Τύμφης και Παπίγκου) και καλείται να διαδραματίσει έναν διαφορετικό ρόλο, αφού δεν έχει νομική υπόσταση.
«Είναι αναγκαία η αγαστή συνεργασία του Φορέα του Εθνικού Πάρκου και του Γεωπάρκου για να μην υπάρχουν αλληλοκαλύψεις», επισήμανε  ο επικεφαλής της μείζονος μειοψηφίας Γαβριήλ Παπαναστασίου και τάχθηκε υπέρ της υποβολής κοινής πρότασης στο LEADER για να λειτουργήσει κι άλλο κέντρο πληροφόρησης.
«Πρέπει να υιοθετήσουμε την ιδέα αυτή του Γεωπάρκου, αλλιώς θα μείνει στα χαρτιά και στα φυλλάδια», τόνισε από την ελάσσονα μειοψηφία ο Λεωνίδας Τσουμάνης, σημειώνοντας ότι πρέπει να βρεθεί τρόπος, με συνεργασία των εμπλεκομένων, για να λειτουργήσουν απρόσκοπτα τα κέντρα πληροφόρησης, αφού σήμερα αυτό στο Μεγάλο Πάπιγκο υπολειτουργεί.
Ανέφερε μάλιστα ως παράδειγμα το κέντρο πληροφόρησης του WWF Ελλάς στο Μικρό Πάπιγκο που δεχόταν 10.000 επισκέπτες ετησίως. Αυτό το κτίριο χρειάζεται σημαντική παρέμβαση για να επισκευαστεί, εκσυγχρονιστεί και φυσικά να στελεχωθεί.
Στην προβολή του Γεωπάρκου μέσα από τη συμμετοχή της Ένωσης Τουριστικών Επιχειρήσεων Ζαγορίου σε διεθνείς εκθέσεις, καθώς και στο ενδιαφέρον των επισκεπτών, αναφέρθηκε η πρόεδρος της Ελένη Παγκρατίου.

Γεωπάρκο από το 2010
Το Γεωπάρκο Βίκου-Αώου ιδρύθηκε το 2010 και η πρωτοβουλία δημιουργίας μιας αναγνωρισμένης για τη γεωλογική και γεωμορφολογική της αξίας της- και όχι μόνο-περιοχής ανήκει αρχικά στο Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Εφαρμογών (ΙΓΜΕ) το οποίο από το 2005 άρχισε να προετοιμάζει τις συνθήκες για τη δημιουργία του.
Η γεωλογική ιστορία του Γεωπάρκου, αλλά και της ευρύτερης περιοχής αρχίζει πριν από 200 εκατομμύρια χρόνια περίπου.
Σήμερα έχουν αναγνωριστεί 69 Γεωπάρκα στην Ευρώπη και 125 σε όλο τον κόσμο.
Στην Επιτροπή Διατήρησης και Ανάδειξης του Γεωπάρκου Βίκου –Αώου μετέχει η  Περιφέρεια Ηπείρου, η «Ήπειρος Α.Ε», ο Φορέας του Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου, το ΙΓΜΕ, η Περιφερειακή Υπηρεσία Τουρισμού Ηπείρου, οι Δήμοι Ζαγορίου και Κόνιτσας. Έδρα του είναι τα γραφεία της «Ήπειρος Α.Ε» στο διοικητήριο της Περιφέρειας.