Ελλάδα, αυτό το Γκόθαμ Σίτι

Άρης Δούμπος (www.twitter.com/aris_dou)

Σε ένα παλαιότερό μου άρθρο με τίτλο «Ταξίδια στο Άπειρο χωρίς Πυξίδα» είχα θίξει αρκετά επιφανειακά το θέμα της ατομικής «στραβής» νοοτροπίας που διαθέτουμε εμείς οι Έλληνες, ως πολίτες, χωρίς να επιμείνω περισσότερο. Νομίζω όμως ότι σήμερα ήρθε η ώρα να το κάνω.

Οι Έλληνες – δυστυχώς – αγαπάμε πολύ τον καταλογισμό ευθυνών σε οποιονδήποτε άλλον, εκτός του εαυτού μας. Ακόμα και στην περίπτωση που εμείς οι ίδιοι επιλέγουμε μια πορεία δράσης, η οποία απέχει πολύ από το κοινώς αποδεκτό ως «σωστό» και «ηθικό», εύκολα θα απαντήσουμε ότι «αναγκαστήκαμε». «Αναγκαστήκαμε» για παράδειγμα, να χρησιμοποιήσουμε την «πλάγια οδό» για να μπει το δικό μας παιδί σε συγκεκριμένη θέση του δημόσιου φορέα – εκτός διαγωνισμού ΑΣΕΠ – γιατί κάποιος άλλος θα το έκανε.

«Αναγκαστήκαμε» να ψάξουμε και να βρούμε το γνωστό, του γνωστού, ώ γνωστέ να μας κανονίσει να μην πάμε μετάθεση στον Έβρο ως στρατιώτες, γιατί είναι μακριά και έχει και πολύ κρύο, για να πάει κανένας άλλος, που ακολουθεί πορεία με «το σταυρό στο χέρι» ή που η αναζήτησή του, δεν είχε το ίδιο αποτέλεσμα. «Αναγκαζόμαστε» επίσης, να αναζητούμε το όποιο τερτίπι ή τέχνασμα για να αποφύγουμε από κλήση για παράβαση του Κ.Ο.Κ., μέχρι φορολόγηση ή δεν ξέρω και εγώ τι άλλο…

«Αναγκαζόμαστε» καμιά φορά, να στρατευόμαστε σε πολιτικές νεολαίες που θα μας εξασφαλίζουν βαθμό, μεταπτυχιακό και …που ξέρεις, ίσως και τίποτα περισσότερο(!)

Σε όλα αυτά τα «αναγκαστικά», τα «αναπόφευκτα», καταλήγουμε διότι: Πρώτον, νιώθουμε ότι την ίδια πορεία ακολουθεί (ή τουλάχιστον προσπαθεί να ακολουθήσει) η πλειοψηφία, οπότε όσο το παίζουμε «ιδεολόγοι» και «ηθικοί», αυτομάτως έχουμε μειωμένες πιθανότητες επιτυχίας. Δεύτερον, διότι η διαδικασία αυτή εξασφαλίζει μικρότερη προσπάθεια και τρίτον, διότι ως μηχανισμός έχει γίνει αποδεκτός από σημαντικό μέρος της κοινής γνώμης, η οποία απαθής δηλώνει: «Αφού μπορούσε, καλά έκανε!» και προσθέτει «και εγώ αν μπορούσα θα το έκανα», προσδίδοντας έτσι, και το ηθικό περίβλημα στην όλη πράξη.

Προσωπικά, πιστεύω ότι όλη αυτή η συμπεριφορά αποδεικνύει το πόσο πολύ μας αρέσει η μετριότητα της ελληνικής κοινωνίας. Μιας κοινωνίας, στην οποία ο ικανός, αν δε «δικτυωθεί» είναι πάρα πολύ δύσκολο να εξελιχθεί, γεγονός το οποίο είναι αφενός μεν – εκ φύσεως – ανήθικο, αφετέρου δε, αποτελεί τροχοπέδη στην εξέλιξη του κράτους, που δεν εκμεταλλεύεται τις ικανότητες των πολιτών του.

Θα σταθώ και πάλι όμως στην πολιτική σκηνή. Η πλήρως διεφθαρμένη διαδικασία που περιγράφεται παραπάνω, δημιουργεί ανάλογες απαιτήσεις στον πολιτικό μηχανισμό, ο οποίος εισέρχεται στη διαδικασία της ρουσφετολογίας, γνωρίζοντας ότι αν δεν πράξει αυτό, τουλάχιστον στο επίπεδο της υπόσχεσης, αναπόφευκτα τα «ψηφαλάκια» θα χαθούν και θα πάνε στο «συναγωνιστή» που ακολουθεί την πεπατημένη. Γι’ αυτό και όταν σκεφτόμουν αυτό το άρθρο, ήθελα να βάλω τον σκληρό τίτλο «Κάτω τα Χέρια από τους Πολιτικούς»…

Γίνεται λοιπόν κατανοητό, ότι στο φαύλο κύκλο της διαφθοράς (και της μετριότητας) όλοι βάζουμε, κατά το δυνατό, τον «οβολό» μας. Και αυτός που απαιτεί και αυτός που υπόσχεται, αλλά και αυτός που ανέχεται. Μέσα στον κύκλο αυτό ξεπουλιούνται ιδεολογίες, αξίες, νόμοι και ηθικοί κανόνες και αναδύεται το χάος, όπως ακριβώς στο Γκόθαμ Σίτι του αγαπημένου μου παιδικού ήρωα.

Αλλάζει αυτό το σκηνικό; Βεβαίως και αλλάζει. Πρώτον, με δημιουργία αξιοκρατικών – διαφανών κριτηρίων σε κάθε πτυχή του δημόσιου βίου. Κριτηρίων που θέτουν το ελάχιστο απαιτητό όριο και επιβραβεύουν ανάλογα τα επιπλέον προσόντα. Αλλά κυρίως, μιας και μιλάμε για νοοτροπίες, με ένα νέο ρηξικέλευθο σύστημα εκπαίδευσης. Ένα σύστημα που αποσκοπεί στην επιβράβευση της αριστείας και της προσπάθειας, που δημιουργεί συνειδητοποιημένους και ολοκληρωμένους πολίτες, που διαλύει νοοτροπίες επιπέδου «τα πάντα γίνονται, αν έχεις ένα γνωστό». Θα ήμασταν όλοι εμείς έτοιμοι για μια τέτοια αλλαγή; Οι λέξεις-κλειδιά σε αυτή την ερώτηση είναι η «καχυποψία» και η «δυσπιστία» απέναντι στην όποια αλλαγή. Βλέπετε, έχουμε εθιστεί στη μετριότητα.

 

Άρης Δούμπος

(www.twitter.com/aris_dou)