Εδώ και ένα χρόνο, έχουμε ασχοληθεί σε μεγάλο βαθμό με τη γείτονα Τουρκία εστιάζοντας κατά κύριο λόγο στα εξωτερικά και στα στρατιωτικά ζητήματα, διότι είναι και αυτά που μας απασχολούν περισσότερο. Ωστόσο, στη σημερινή μου τοποθέτηση θα ήθελα σκιαγραφήσω το ζήτημα της δικαιοσύνης, μιας χώρας η οποία παρουσιάζεται ως ΝΑΤΟϊκός σύμμαχος και υποψήφιο μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Από τη νύχτα του πραξικοπήματος και μέχρι σήμερα, περίπου 150.000 δημόσιοι λειτουργοί και στρατιωτικοί, έχουν εκδιωχθεί από τις θέσεις τους, ενώ ένα μεγάλο ποσοστό από αυτούς έχει καταλήξει στη φυλακή. Μέσα σε αυτούς και πολλοί δικαστές, καθώς ο σουλτάνος βρήκε μέσα από το πραξικόπημα, τη «χρυσή ευκαιρία» να κάνει τη δικαιοσύνη, το «μακρύ χέρι» της εσωτερικής του πολιτικής. Σε κάθε απολυταρχικό καθεστώς (μη γελιόμαστε· τέτοιο είναι) άλλωστε, η δικαιοσύνη γίνεται ο καταλύτης νομιμοποίησης όλων των αντιδημοκρατικών μέτρων.
Στην Τουρκία, αυτή τη στιγμή απαγορεύεται η είσοδος των χρηστών σε ένα πλήθος ιστότοπων – εκπαιδευτικού κυρίως χαρακτήρα – με το πρόσχημα ότι η είσοδος του τουρκικού λαού σε αυτές, θέτει ζητήματα εθνικής ασφάλειας. Το πιο γνωστό περιστατικό, που ανέκυψε προ μηνών, ήταν η απαγόρευση της χρήσης του Wikipedia για τους παραπάνω λόγους. Φυσικά η υπεύθυνη εταιρεία δεν έμεινε άπραγη και προσέφυγε στην τουρκική δικαιοσύνη, για να λάβει μια αποστομωτική απάντηση, η οποία περίπου όριζε πως, βεβαίως και η ελευθερία του λόγου αποτελεί ένα θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα, ωστόσο, μπορούν να τεθούν περιορισμοί σε αυτό το δικαίωμα όταν το κράτος θεωρεί ότι υφίσταται η ανάγκη «ρυθμίσεων»…(!)
Κάποιες αντιδράσεις βέβαια, υπάρχουν. Ωστόσο, από τη μία ο Ερντογάν έχει δουλέψει χρόνια τώρα το «κοινωνικό του συμβόλαιο» με το λαό του, που αντί να προβλέπει όρους ευμάρειας, ανάπτυξης (όλων των τομέων), ασφάλειας κλπ, προβλέπει ότι θα γίνουν ένα ωραίο ισλαμικό σουλτανάτο, ενώ από την άλλη, η αντιπολίτευση παρουσιάζεται εξουθενωμένη.
Οι πιο πρόσφατες αντιδράσεις παρουσιάστηκαν με τη διαπίστωση ότι κάποιοι από τους φυλακισθέντες του πραξικοπήματος κατάφεραν να «βρουν την άκρη» με ανθρώπους της πολιτικής σκηνής και να λάβουν αποφυλακιστήριο μέχρι τη δίκη τους, τη στιγμή που οι υπόλοιποι έχουν κλείσει ήδη ένα χρόνο στα κάτεργα. Είπαμε, τα κόζα της δικαιοσύνης πλέον, τα έχει άλλος, για να μιλήσουμε και με καφενειακούς όρους.
Η δε αντιπολίτευση, δέχεται και αυτή τους διωγμούς της, φυσικά ως αποτέλεσμα του νομικού πλαισίου που έθεσε την χώρα σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, αλλά πέρα από κάποιες πορείες διαμαρτυρίας και αναλόγου αντίκτυπου ενέργειες, δεν νομίζω ότι μπορεί ακόμα να καταφέρει πολλά. Ίσως η όλη κατάσταση, να δώσει κάποια στιγμή στο μέλλον την ευκαιρία για μια συντονισμένη κίνηση από την πλευρά των αντιπάλων του Ερντογάν.
Για το τέλος, θα ήθελα απλώς να επισημάνω και ένα θέμα εξωτερικής τουρκικής πολιτικής. Όπως γνωρίζουμε, ο άλλοτε σύντροφος του Ερντογάν και σήμερα καταζητούμενος από αυτόν, Γκιουλέν, έγινε γνωστός μέσα από ένα σύνολο εκπαιδευτικών ιδρυμάτων που ίδρυσε και τα οποία εξυπηρέτησαν για χρόνια την πολιτική δημιουργίας του «βαθέως κράτους» στη χώρα και συνδέθηκαν με άλλα εκπαιδευτικά ιδρύματα του εξωτερικού, προφανώς εξυπηρετώντας ανάλογα συμφέροντα.
Σήμερα, τα ιδρύματα αυτά (του εξωτερικού) κλείνουν ή αναμένεται να κλείσουν και στη θέση τους έρχονται τα παραρτήματα του Ιδρύματος Μααρίφ. Η όλη διαδικασία πραγματοποιείται υπό καθεστώς πιέσεων από την πλευρά της Άγκυρας, που επιθυμεί να καταστήσει όσο περισσότερο κόσμο μπορεί, μέτοχο της τριτοβάθμιας τουρκικής παιδείας…
Άρης Δούμπος
(www.twitter.com/aris_dou)
