Ποτέ δε μου άρεσε να βλέπω τα τρένα να περνούν.
Αν και φίλος του Trainspotting (και του βιβλίου και της ταινίας), θές επειδή ως πολίτες πέμπτης κατηγορίας εμείς οι Ηπειρώτες δεν χαρήκαμε ακόμα την τεχνολογία αιχμής της εποχής της Βιομηχανικής Επανάστασης, θές λόγω του μετασουρρεαλιστικού οδυρμού του Σταθούκου (έφυγε το τρένο/’εφυγες κι εσύ/σε γαλανό νησί), που σου κάνει το μυαλό χειρότερα από τα ναρκωτικά των ανωτέρω Σκωτσέζων φίλων μας, δεν ξέρω τι να πώ.
Μπορεί βέβαια να φταίει και κάτι άλλο, όμως καλύτερα να το αφήσουμε για τη συνέχεια. Θα καταλάβετε.
Σίγουρα κάποιοι από σας, ανάμεσα στην πλούσια ειδησεογραφία για το μπραζίλιαν μαγιό της Οννεδίτισσας πρέσβειρας του κολλαγόνου Παπαγγελή, τις ρηξικέλευθες παρεμβάσεις της Μενεγάκη, του Καρανίκα, θα ξεχωρίσατε μια ειδησούλα για την εκλογή του Σάντικ Κάν ως νέου δήμαρχου του Λονδίνου. Ίσως και να πετύχατε και κάποιο άρθρο για το πώς η πρωτεύουσα της Αλβιόνας έστειλς το μήνυμα ενάντια στον ρατσισμό και τη θρησκευτική μισαλλοδοξία και άλλα τέτοια ευχάριστα.
Δε λέω, ωραία όλα αυτά, όμως επιτρέψτε μου να πιστεύω πως υπάρχει κάτι άλλο πιο βαθύ στο συγκεκριμένο γεγονός.
Ποιος είναι όμως ο κύριος Σάντικ Κάν;
«Είμαι Λονδρέζος, Ευρωπαίος, Άγγλος ασιατικής καταγωγής, πακιστανικής κληρονομιάς, πιστός της ισλαμικής θρησκείας, πατέρας, σύζυγος», σύμφωνα με τα δικά του λόγια. Πολύ ωραία. Παιδί φτωχής οικογένειας, έφτασε μέχρι τον υπουργικό θώκο και τώρα κέρδισε άνετα τις δημοτικές εκλογές έναντι συντηρητικού και πάμπλουτου αντιπάλου. Θαυμάσια. Πολιτεύεται σε λαική περιοχή του νότιου Λονδίνου αλλά αυτό προφανώς δεν θα ήταν αρκετό να τον στείλει στη Δημαρχία.
Τότε;
Ακόμα και τυφλός να είσαι μπορείς να αισθανθείς (πώς έλεγε ο Σαμαράς «το αισθάνομαι»;Αυτό ακριβώς!), ότι η Βρετανία βρίσκεται για μία ακόμη φορά στα πρόθυρα σημαντιικών αποφάσεων. Για να είμαστε ακριβείς, δεν πρόκειται για κάποιο νέο πρόβλημα, αλλά για το υπαρξιακό πρόβλημα που στοιχειώνει το Νησί για τετρακόσια και βάλε χρόνια.
Ποια η σχέση μας με την Ευρώπη;
Ποια η θέση μας στον κόσμο;
Η απάντηση περνά μέσα από το πώς βλέπουν οι ίδιοι τον εαυτό τους και είναι η εξής:
Ως Αυτοκρατορία.
Παρότι οι αποικίες επί της ουσίας μας τελείωσαν, οι Άγγλοι είτε μέσω της Κοινοπολιτείας , είτε μιάς εικόνας που έχουν δημιουργήσει και διατηρήσει, πιστεύουν ακράδαντα στο μεγαλείο αυτής της Αυτοκρατορίας. Και εδώ και αιώνες ολόκληρος ο γεωστρατηγικός τους σχεδιασμός βασίζεται εκεί. Κανείς δεν μπορεί να παραβλέψει τις κινήσεις της Βρετανίας σε σχέση με την Ελλάδα, πρίν ακόμα δημιουργηθεί το κράτος μας μέχρι και πολύ πρόσφατα. Δολοπλοκίες και συνωμοσίες με μόνο στόχο το Αγγλικό συμφέρον. Έτσι και στην υπόλοιπη Ευρώπη.
Η Γαλλία, για παράδειγμα, ή κυρίως η Γερμανία από ένα σημείο και μετά είχαν μεγαλύτερο στρατό ξηράς και πιο ανεπτυγμένη βιομηχανία (τα τρένα που λέγαμε..). Λόγω της νησιωτικής της ιδιαιτερότητας η Βρετανία στηρίχθηκε στο ναυτικό και τις αποικίες της. Υπάρχουν πολλοί ερευνητές που θεωρούν πως το σημείο καμπής για την έναρξη του Ά Παγκόσμιου ήταν η επιθυμία της Γερμανίας, λόγω έλλειψης αποικιών να κατασκευάσει στόλο ώστε, σε συνδυασμό με τη βιομηχανία της, να ελέγξει τις παγκόσμιες εμπορικές οδούς. Προφανώς αυτό δεν μπορούσε να περάσει.
Στο Β Παγκόσμιο Πόλεμο πάλι, η βιομηχανική υπεροχή της Γερμανίας γινόταν απειλή.
Σήμερα; Τι θεωρείτε; Η βιομηχανία τους μπορεί να φαντάζει σαν απειλή στον ψυχισμό του Βρετανού ή όχι;
Τις αποικίες τους οι Άγγλοι τις ξεζούμισαν. Από Β. Αμερική μέχρι (κυρίως) Ινδία. Απάνθρωπο μεν, αναγκαστικά δε, ώστε να επιβιώσουν στο περιβάλλον που περιγράψαμε παραπάνω. Οφείλουμε να παραδεχτούμε όμως ένα τεράστιο προσόν που έχουν ώστε να τα καταφέρουν. Είναι απίστευτα δεκτικοί σε θέματα πολιτισμού και καθημερινότητας και μετέτρεψαν την αυτοκρατορία από πλουτοπαραγωγική πηγή σε τρόπο ζωής.
Για παράδεγμα Αγγλική κουζίνα επί της ουσίας δεν υπάρχει. Βρύα και λειχήνες. Από ένα σημείο και μετά όμως δεν χρειαζόταν να υπάρξει. Οι άνθρωποι υιοθέτησαν την Ινδική, την Πολυνησιακή , την Αραβική, την Πακιστανική κουζίνα και τις έκαναν κομμάτι τους. Μετά το 5 o’clock tea, μπορείς να βγείς το βράδυ και να φας αρνίσιο κεμπάπ ή τίκα μασσάλα ή γλυκοπατάτες σακαρκάντι ή fish&Chips.
Όλα με μια αίσθηση ενότητας και συνέχειας. Δεν είναι κάτι «εξωτικό» είναι «δικό μας». Είναι αποτέλεσμα αιώνων θαλασσοκρατορίας και ανοικτού πνεύματος.
Και φτάνουμε στο δια ταύτα.
Σε λίγες μέρες έχουμε το δημοψήφισμα για το Brexit. Απ’ ότι φαίνεται η παραμονή στην Ε.Ε. προηγείται, αλλά όχι με μεγάλη διαφορά. Γιατί άραγε συμβαίνει αυτό; Αφού σύμφωνα με τους ειδικούς των αγορών η παραμονή έπρεπε να θεωρείται αυτονόητη. Υποθέτω πως ένα μέρος της απάντησης είναι το εξής.
Η Μ. Βρετανία, για άλλη μια φορά φοβάται. Το Γερμανικό οικονομικοβιομηχανικό Όρκ θεωρεί ότι μεγάλωσε τόσο που δεν μπορεί να το περιορίσει πια. Συσχετισμοί οι οποίοι μοιάζουν στην Ευρώπη με την πρίν τον Β Παγκόσμιο κατάσταση.
Αυτά τα πράγματα δεν περνούν απαρατήρητα. Ίσως η κίνηση να γινόταν γρηγορότερα, αλλά όπως και να ‘χει, ο πρωθυπουργός της Αγγλίας ζήτησε του κόσμου τους όρους από την Ε.Ε. Και παρότι είναι αντίθετος, δημιουργεί δημοψήφισμα για Brexit. Ακατανόητα πράγματα για Ευρωλιγούρηδες!
Αλλά ο τύπος κοιτάει το συμφέρον της χώρας του. Και μπορεί το στενό (ή και πιο ευρύ) οικονομικό περιβάλλον να φωνάζει Ε.Ε., το ένστικτο της επιβίωσης όμως νιώθει απειλή και φοβάται την πνιγηρό εναγκαλισμό με τη Γερμανία. Εξ’ ού και ο Σάντικ Κάν Δήμαρχος Λονδίνου.
Υποσυνείδητα μεν, βαθύτατα σημειολογικά δε, η πρωτεύουσα δηλώνει πως στις δύσκολες ώρες στρέφεται στην αυτοκρατορία, ακόμα κι αν αυτή είναι ένα φάντασμα του παρελθόντος, μια αυταπάτη.
Και ακόμα και αν δεν κερδίσει το Brexit να είστε σίγουροι πως το θέμα δεν θα σταματήσει εκεί. Θα ρωτήσει βέβαια κάποιος γιατί τα λέμε όλα αυτά. Μα για τα τρένα βέβαια!! Αυτά που λέγαμε στην αρχή. Γιατί εκτός από τον Ψάλτη, υπάρχει και ένας ακόμα, κρυφός λόγος, που δε μου αρέσει να βλέπω τα τρένα να περνούν. Το γεγονός δεν περνούν, σταματώντας μπροστά μου για να πηδήξω πάνω τους.
Και πραγματικά εύχομαι σαν κράτος να είμαστε τόσο βλάκες που απλά να μη ν αντιλαμβανόμαστε αυτά που συμβαίνουν μπροστά μας. Γιατί αν τα αντιλαμβανόμαστε, τα τρένα δεν περνάνε από δω.
