Η πειθαρχία και η επιβολή ορίων είναι ζητήματα που απασχολούν όλους τους γονείς σήμερα, όχι μόνο γιατί κρίνεται αναγκαίο για την ένταξη του παιδιού στο κοινωνικό σύνολο, αλλά και γιατί η επιβολή πειθαρχίας είναι σημαντική για την ψυχοκοινωνική ανάπτυξη του παιδιού. Τα παιδιά μας πρέπει να ξέρουν πως ότι και να γίνεται ότι και να κάνουν οι γονείς τους, τα αγαπούν και θα τα αγαπούν. Αγαπώ όμως δε σημαίνει ότι δε θα λέω ποτέ όχι, ούτε επίσης ότι δε θα βάζω όρια. Σε κάθε περίσταση οι γονείς είναι εκείνοι που πρωτίστως καλούνται να ορίσουν και να εφαρμόσουν κανόνες στο οικογενειακό τους πλαίσιο. Φυσικά και οι «οικογενειακοί» κανόνες διαφέρουν σε κάθε οικογένεια καθώς και ο τρόπος που τα μέλη τους εφαρμόζουν. Να μην ξεχνάμε όμως, οι γονείς είναι οι βασικοί «οργανωτές» του συστήματος της οικογένειας, αλλά και οι «αρχιτέκτονες» του οικογενειακού πλαισίου. Οι γονείς θα πρέπει να δίνουν έμφαση στη διεργασία και να είναι ανοιχτοί να συζητήσουν με το παιδί τις επιλογές του. Σκοπός είναι να διαμορφωθεί από κοινού μια κατάσταση καλής επικοινωνίας. Φυσικά και οι κανόνες, όπως και ο γονικός ρόλος προσαρμόζονται στις ανάγκες των παιδιών που είναι διαφορετικές σε κάθε στάδιο ανάπτυξης. Για τα παιδιά προσχολικής ηλικίας οι γονείς είναι παντοδύναμοι και γνωρίζουν τα πάντα και λύνουν όλα τα προβλήματα. Από τη σχολική ηλικία και μετά, αλλά κυρίως από την εφηβεία οι γονείς χάνουν τη δύναμή τους και αρχίζει η κριτική. Αυτή η αλλαγή είναι φυσιολογική και μια απολύτως υγιής αντίδραση στην εξέλιξη του παιδιού. Τα όρια πρέπει να διατυπώνονται με σαφείς και συγκεκριμένους όρους συμπεριφοράς. Αυτό που πολλές φορές δεν κατανοούν οι γονείς είναι ότι τα «διπλά» μηνύματα μπερδεύουν τα παιδιά και δεν τους επιτρέπουν ξεκάθαρα να βρουν τα όρια. Αυτό που σαν κανόνα έχουμε συμφωνήσει στην οικογένεια μας, υποστηρίζεται από όλα τα μέλη και από τους γονείς με πράξεις. Η συμμόρφωση στους κανόνες δεν πρέπει να είναι προαιρετική, αλλά να αναμένεται και όπου χρειάζεται να απαιτείται. Όταν χρειάζεται προσφέρουμε πληροφορίες που θα βοηθήσουν να γίνουν αποδεκτές οι επιλογές και θα υπάρχει έτσι συνεργασία. Αν προσπεράσουμε το βήμα αυτό με τις πληροφορίες υπάρχει κενό στην επικοινωνία και ο γονέας απλά επιβάλλει σαν «λοχίας» κανόνες. Τα παιδιά θα πρέπει ξεκάθαρα να αντιληφθούν τι αναμένεται από αυτά σαν συμπεριφορά, να γίνουν τα ίδια υπεύθυνα για τη συμπεριφορά τους και να μην είναι ο γονέας αυτός που θα επιβάλλει συνεχώς. Οι ενήλικοι πρέπει να εννοούν ότι λένε στα παιδιά και το «όχι» να σημαίνει «όχι», γιατί αν το «όχι» σημαίνει μερικές φορές «ίσως» ή ακόμα και «ναι» μερικές φορές, τότε χάνεται το νόημα του. Τα παιδιά απλά δοκιμάζουν και αν είναι χαλαρά τα όρια τότε θα βρουν τρόπο να τα προσπεράσουν, θα έχουν συμπεριφορές έντονα συγκρουσιακές και θα ψάχνουν να βρουν τι ισχύει κάθε φορά. Ένα παιδί όταν ξέρει ότι το «όχι» είναι «όχι» ακόμα και αν δεν του αρέσει, νιώθει ασφάλεια γιατί ξέρει τι να περιμένει. Ακόμα, όχι μόνο για τους κανόνες αλλά και γενικότερα για τη σχέση εμπιστοσύνης που δημιουργούμε με το παιδί μας να εννοούμε αυτό που λέμε. Με αυτόν τον τρόπο λειτουργούμε σαν παράδειγμα για τα παιδιά μας, τα μαθαίνουμε να είναι υπεύθυνα τα ίδια για τις πράξεις τους και χτίζουμε μια σχέση εμπιστοσύνης και ασφάλειας!!
