Η Κυριακή της Αναστάσεως μας βρήκε με το ένα μάτι στην τηλεόραση να παρακολουθούμε το τι γινόταν στην Τουρκία με το περιβόητο δημοψήφισμα. Τελικά, η εξέλιξη της βραδιάς απέδειξε ότι έγινε το αναμενόμενο, με την – έστω και οριακή – νίκη του Ερντογάν, που ισχυροποιεί τη θέση του στην πολιτική εξουσία της χώρας. Έτσι σήμερα, παρουσιάζεται έτοιμος να σχεδιάσει πολιτικές, με ένα βάθος υλοποίησης από τον ίδιο, θεωρητικά μέχρι το 2029.
Βεβαίως, στην πραγματικότητα ο Τούρκος Πρόεδρος επισημοποίησε μία κατάσταση την οποία ούτως ή άλλως είχε επιβάλλει εδώ και καιρό. Το δημοψήφισμα ήταν για τον ίδιο μία ευκαιρία για να παρουσιάσει μια νέα εκκίνηση στην ιστορία της χώρας του. Ωστόσο, η πολύ μικρή διαφορά της νίκης του, δε γινόταν να περάσει απαρατήρητη… Φαίνεται ότι τελικά, οι συμμαχίες του δε λειτούργησαν και μεγάλο πλήγμα σε αυτή τη διαδικασία προξένησαν οι πολύ πρόσφατες δηλώσεις στενού του συνεργάτη, που έκανε λόγο για «ομοσπονδοποίηση» της χώρας, σε πρότυπα ΗΠΑ.
Επίσης, «ηχηρή» ήταν και η απουσία άλλοτε στενών συνεργατών του, όπως οι Γκιούλ και Νταβούτογλου, οι οποίοι ειδικά κατά την προεκλογική περίοδο ήταν εξαφανισμένοι. Φαίνεται δηλαδή, ότι έχει καταφέρει πλέον να έχει πρόβλημα και στο εσωτερικό του κόμματός του.
Φυσικά το συνολικό «σκηνικό» για την Τουρκία παραμένει πολύπλευρο και πολυμέτωπο. Οι μάχες στα νοτιοανατολικά της σύνορα με τους Κούρδους καλά κρατούν, στη Συρία συνεχίζει να έχει σοβαρό πρόβλημα, ο ISIS βρίσκεται εντός των τειχών και οι οικονομία της οδεύει από το κακό στο χειρότερο. Ειδικά στο θέμα των Κούρδων, είχαμε από καιρό αναφέρει ότι η δημιουργία του Ιρακινού Κουρδιστάν, φαίνεται πλέον ως ένα αρκετά πιθανό σενάριο. Αυτή τη στιγμή, ακαδημαϊκοί κύκλοι μιλάνε για εξέλιξη «προ των πυλών».
Κάτι τέτοιο, είναι δεδομένο ότι θα έχει τεράστιο αντίκτυπο στο κύρος της Τουρκίας, καθώς αποτελεί κόκκινη γραμμή της εξωτερικής της πολιτικής. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι κατά τη Μεγάλη Βδομάδα, ο Τούρκος Υπουργός Άμυνας μετέβη στην Ουάσινγκτον, προτείνοντας ένα σχέδιο απελευθέρωσης της πόλης Ράκκα, χωρίς τη χρησιμοποίηση των Κούρδων. Το έκανε φυσικά, με στόχο και σκοπό να υποβαθμίσει το ρόλο και τη θέση των τελευταίων στις επιχειρήσεις.
Σε όλα αυτά, δεν πρέπει να λησμονούμε και τις κάκιστες σχέσεις της με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Μάλιστα, ήδη άρχισαν να διαρρέουν πληροφορίες περί κατάργησης της θέσης του αξιωματούχου για τα θέματα της ΕΕ από την κυβέρνηση, ενώ λόγος γίνεται και για κατανόηση από την πλευρά του ίδιου του Ερντογάν, ότι η Ευρώπη και οι αντιλήψεις του δε γίνεται ποτέ να πάνε μαζί. Πάνω – κάτω, τα ίδια ισχύουν τόσο με τις ΗΠΑ όσο και με τη Ρωσία, που όπως εδώ και καιρό επισημαίνουμε, δε φαίνεται να είναι και οι καλύτερες.
Αναπόφευκτα, ο προβληματισμός μας και πάλι είναι μεγάλος ως προς το που θα οδηγηθούν οι ελληνοτουρκικές σχέσεις. Η αυταρχική νοοτροπία του Ερντογάν, είναι δεδομένο ότι θα συνεχίσει να δημιουργεί αντιδράσεις και αναβρασμό στο εσωτερικό της Τουρκίας. Υπό αυτό το πρίσμα, φαίνεται ότι η αστάθεια έχει κάποιες φορές και θετική διάσταση, αρκεί βεβαίως, να αφορά στον αντίπαλό σου.
Είναι θετική εξέλιξη για εμάς δηλαδή, που η Τουρκία έχει όλα αυτά τα ανοιχτά μέτωπα που έχουμε επισημάνει, καθώς αυτό της δημιουργεί το φόβο του κόστους από το άνοιγμα ενός επιπρόσθετου. Ωστόσο, το απρόβλεπτο του χαρακτήρα του Ερντογάν, δε γνωρίζουμε που θα τον οδηγήσει σε μία ενδεχόμενη εξέλιξη δημιουργίας του κουρδικού κράτους. Διότι, όταν μαζεύεις πολλές ήττες, αναζητάς μια – έστω μικρή – νίκη, που θα επιτρέψει να αλλάξεις την ψυχολογία σου.
Για το λόγο αυτό λέμε και ξαναλέμε, ότι εμείς οφείλουμε να παραμένουμε ψύχραιμοι, παρατηρητικοί και άγρυπνοι.
Χρόνια πολλά σε όλους με υγεία και καλοτυχία.
Άρης Δούμπος
(www.twitter.com/aris_dou)
