Με το ζήτημα της εισβολής στην Κύπρο έχω μία ιδιαίτερη ευαισθησία. Βλέπεται για εμένα, όχι απλώς δεν «κείται μακράν», αλλά αντιθέτως, αποτελεί το έσχατο όριο το ελληνισμού και του δυτικού κόσμου, εν γένει.
Η τελευταία περίοδος του προηγούμενου έτους (που να πάει και να μην ξανάρθει) χαρακτηρίστηκε από μία έντονη προσπάθεια της τουρκικής πλευράς για «ταχεία» επίλυση του Κυπριακού, υπό συνθήκες εξαιρετικής ρευστότητας, διαδικασία στην οποία όπως είχαμε επισημάνει, η ελληνική και η κυπριακή πλευρά δε θα έπρεπε να παρασυρθούν.
Τελικά, κάτι τέτοιο δε συνέβη. Ωστόσο, οι προσπάθειες για «ταχεία» επίλυση του ζητήματος συνεχίζονται από τη γείτονα χώρα με την αυγή του νέου έτους και αυτό που προκαλεί το μεγάλο μου προβληματισμό, είναι η στάση της Κυπριακής πολιτικής ηγεσίας. Σε εμένα προσωπικά, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης έχει δημιουργήσει την πεποίθηση ότι έχει σοβαρό πρόβλημα στο ζήτημα της διαπραγμάτευσης.
Πριν λίγα χρόνια, εισήλθε στη διαπραγμάτευση απέναντι σε πολύ καλά προετοιμασμένους εταίρους, χωρίς σχέδιο διαφυγής και το αποτέλεσμα ήταν το «κούρεμα» των τραπεζικών καταθέσεων. Τώρα, δείχνει να παρασύρεται στην ίδια ατραπό για ένα ζήτημα ακόμα σοβαρότερο και μάλιστα, σε μια περίοδο όπου όλα τα μηνύματα από το διεθνές στερέωμα «φωνάζουν» για το αντίθετο.
Στην παρούσα χρονική συγκυρία, το διεθνές σύστημα παρουσιάζεται εξαιρετικά ρευστό. Δεν είναι μόνο τα όσα (πολύ σημαντικά) διαδραματίζονται στο άμεσο υποσύστημα της Ανατολικής Μεσογείου, αλλά κυρίως στο γεγονός ότι ο ένας εκ των ισχυρών πόλων του διεθνούς συστήματος αλλάζει ηγεσία, με τον διάδοχο να είναι μια προσωπικότητα η οποία αφενός μεν δεν έχει πολιτικό παρελθόν, αφετέρου δε, αγνοούμε τις προθέσεις του.
Σε τέτοιες λοιπόν συνθήκες, που το «καζάνι βράζει», είναι απαγορευτικό να μπαίνεις σε διαπραγματεύσεις, γνωρίζοντας μάλιστα τις αναθεωρητικές στοχεύσεις της απέναντι πλευράς. Διότι, ας μη ξεγελιόμαστε, όλοι κατανοούμε τη συνεπή στάση της Τουρκίας να διασυνδέει τα διάφορα (και σοβαρά) ζητήματα που αντιμετωπίζει, στην προσπάθειά της να αποκομίσει το μεγαλύτερο δυνατό όφελος για την ίδια. Τώρα, αν ο Πρόεδρος Αναστασιάδης πιστεύει κάτι διαφορετικό, αυτός είναι λόγος να ανησυχώ ακόμη περισσότερο…
Δεν πρέπει επίσης, ποτέ να ξεχνάμε ότι εδώ και λίγα χρόνια υπάρχει μία τετραμερής συμμαχία στην περιοχή, αποτελούμενη από Ελλάδα – Κύπρο – Ισραήλ – Αίγυπτο, η οποία έχει ήδη δημιουργήσει «θέματα» στον Ερντογάν. Να θυμίσω ότι την περίοδο 2011 – 12, όταν στην περιοχή της κυπριακής ΑΟΖ λάμβαναν χώρα οι διάφορες έρευνες κοιτασμάτων, η Τουρκία πραγματοποίησε απειλές με την παρουσία ενόπλων δυνάμεων στην περιοχή, ενέργεια η οποία προκάλεσε την άμεση απάντηση του Ισραήλ.
Η λύση λοιπόν που επιδιώκει η Τουρκία, δεν είναι απλώς μια προσπάθεια να επιτύχει το μέγιστο δυνατό αποτέλεσμα στην Κύπρο, διαμορφώνοντας ένα νέο status quo που θα της επιτρέπει να είναι εγγυήτρια δύναμη με την παρουσία ενόπλων δυνάμεων στο νησί, με ρευστό χρονοδιάγραμμα αποχώρησής τους, αλλά εμπεριέχει και άλλη μία διάσταση: εκείνη της διάσπασης αυτής της τετραμερούς συμμαχίας, η οποία δημιουργεί συνθήκες στρατηγικής «ασφυξίας» για την Τουρκία.
Το θέμα επομένως, δεν είναι απλώς και μόνο μία οποιαδήποτε λύση, αλλά μία βιώσιμη λύση που σέβεται και υπακούει στους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου. Μίας λύσης που θα επιτρέπει στο κράτος να είναι κράτος και όχι τερατούργημα. Και κράτος σημαίνει μία οντότητα με ανεξαρτησία και εθνική κυριαρχία, που ανταποκρίνεται στις ύψιστες υποχρεώσεις της απέναντι στους πολίτες του: την ασφάλεια, τη δικαιοσύνη, την ευημερία, την ευμάρεια, την ευτυχία. Γι’ αυτό δε χρειάζονται γρήγορες διαπραγματεύσεις, αλλά σχεδιασμός που ακολουθείται με συνέπεια.
Άρης Δούμπος
(www.twitter.com/aris_dou)
