Έθιμα των Θεοφανείων στην Ήπειρο

Η Ήπειρος για κάθε μεγάλη γιορτή έχει και τα έθιμά της, τα οποία διατηρούνται και σήμερα με κάποιες ίσως παραλλαγές από περιοχή σε περιοχή.
Για τη μεγάλη γιορτή των Θεοφανείων:
Το πρωί της παραμονής οι γυναίκες έφτιαχναν κουλούρια και πίτες. Καθάριζαν το σπίτι, τις αυλές και τα σοκάκια, για να περάσει αργότερα ο παπάς.Την ημέρα της γιορτής των Θεοφανίων όλοι πήγαιναν στην εκκλησία και σε παγούρια, γκιούμια, μπουκάλια, τσουκάλια και κανάτια, έβαζαν καθαρό νερό για να αγιαστεί. Αυτό είναι ένα έθιμο που διατηρείται και στις μέρες μας.
Όπου υπήρχε η δυνατότητα γινόταν καθαγισμός των υδάτων και οι πιο τολμηροί έπεφταν σε λίμνες και ποτάμια για να πιάσουν το σταυρό που πετούσε ο παπάς μέσα στο νερό, ψάλλοντας το ” Εν Ιορδάνει”.
Αυτός που έπιανε το σταυρό γυρνούσε σπίτι-σπίτι όλο το χωριό με τη συνοδεία του παπά και φυσικά μαζι με το σταυρό και αγίαζε τις οικογένειες, ο οποίες σε ενα μεγάλο σκεύος που κρατούσε έβαζαν χρήματα και διαφόρων ειδών κεράσματα.Όταν γύριζαν στα σπίτια, έπιναν όλα τα μέλη της οικογένειας από το νερό, ράντιζαν το σπίτι, τα ζώα, τα χωράφια και τους κήπους. Ό,τι περίσσευε το φύλαγαν για γιατρικό.Όσον αφορά τη γιορτή του Αϊ- Γιάννη που ακολουθεί άναβαν τις γνωστές τζαμάλες για να φύγουν οι καλικάτζαροι και τα κακά δαιμόνια, όσα φυσικά δεν … είχαν φύγει από την αγιαστούρα του παπά τα Θεοφάνεια. Αυτό το έθιμο διατηρείται ακόμη και σήμερα.