Ο Gregor Samsa, ο κεντρικός ήρωας του Κάφκα, νιώθει πως είναι ένα έντομο και έτσι συμβολικά μεταμορφώνεται όντως σε κάτι τέτοιο. Κάποιο πρωινό μέσα στο δωμάτιο του, το σώμα τον εγκαταλείπει και αποκτά την μορφή εντόμου. Μέσα στα πλαίσια του διηγήματος, η μεταμόρφωση δεν είναι μόνο συμβολική,αφού υπάρχουν σαφής λόγοι πως είναι εντελώς πραγματική.
Ο ήρωας προσπαθεί με κάθε τρόπο να μεταβάλλει την πορεία του σώματος του. Η προσπάθεια του πέφτει στο κενό, αφού τα πόδια του γίνονται πολυάριθμα και χρειάζεται χρόνος, κόπος και συντονισμός για να εκτελέσει κάθε του κίνηση. Ήταν το πιο αγαπητό μέλος της οικογένειας του και ξαφνικά με την “μεταμόρφωση” του, έρχεται σε ρίξη με την οικογένεια του. Μέσα απο την προσπάθεια του να γίνει αντιλυπτός, εμφανίζεται ως κάτι το περιέργο, το απόκληρο. Μια χαμένη υπόθεση που πρέπει να λήξει.
Χάνει την επαφή του με τους ανθρώπους και αρχικά περιορίζεται για να καταφέρει να ζήσει λίγο παραπάνω, μέσα στο δωμάτιο του. Οι πληγές του όμως σαν άνθρωπος και σαν έντομο, αρχίζουν και κακοφόρμιζουν αφού για όλους είναι ένα εμπόδιο, μια ανοιχτή πληγή που πρέπει να εξαφανιστεί.
Η μορφή του και το οπτικό του πεδίο περιορίζονται και κρύβεται κάτω από τα έπιπλα όταν οι οικείοι του, προσπαθούν να τον ταίσουν. Η προδοσία της αδερφής του ταράζει τον ψυχισμό του και μια ανηφόρα έντονων συναισθημάτων και απογοήτευσης για όσους είχε αγαπήσει, σφραγίζουν την τραγική του μοίρα.
Όλο το διήγημα αναφέρεται στην καταστροφή ένος ευαίσθητου ανθρώπου, από μια πληγή που είχε βιώσει τότε ως άνθρωπος και που συνεχίζει να βιώνει και ως έντομο. Απο ένα “χρήσιμο αντικείμενο”, μετατρέπεται σε πρόβλημα. Οι έννοιες του σεβασμού, της αγάπης, της προσφοράς, της κατανόησης και της αλληλεγγύης καταλύονται, γιατί υπάρχεις και ζεις όσο μπορείς να προσφέρεις στα μέλη της οικογένειας σου.
Οι θεσμοί αλλάζουν και οι δομές γκρεμίζονται και μένει μόνος να παλεύει, τόσο με τον ίδιο του τον εαυτό, όσο και με τους υπόλοιπους ανθρώπους που τον βάζουν στο περιθώριο αφού δεν σημαίνει τίποτα πια γι’ αυτούς.
Τα συναισθήματα ποικίλα και τόσο έντονα που σε κατακλύζουν από την πρώτη κιόλας σελίδα. Η λύτρωση του Gregor Samsa επέρχεται με τον θάνατο του, που μέχρι το τέλος παραμένει εγκλωβισμένος στο σώμα ενός εντόμου, μόνος και παρίας από τα φυσιολογικά πλαίσια. Το ίδιο ακριβώς αισθανόταν και ο συγγραφέας – ήταν μια “συμβολική πληγή” για τους δικούς του ανθρώπους.
Όταν αλλάζεις – μεταμορφώνεσαι ξεκινούν τα δύσκολα. Το θέμα είναι να έχεις πάντα δίπλα σου, εκείνους τους σωστούς ανθρώπους που θα σε στηρίξουν ακόμα κι αν μεταμορφωθείς σε ένα έντομο.
Τσούνη Βασιλική – Συγγραφέας.
